Πέμπτη 28 Νοεμβρίου 2013

Ανάρτηση 175/2013 [μακροσκελής, πολιτική, ιστορική, Κληριδική, κριτική και εξ αναδημοσιεύσεως] - Μια ιστορική ανάδρομη στον (πολιτικό) βίο και την πολιτεία του Γλαύκου Κληρίδη, μέσα από τη γραφίδα της “Δέφτερης Ανάγνωση”...


Σύντομα εισαγωγικά και επεξηγηματικά

Τις τελευταίες μέρες με αφορμή τον θάνατο του Γλαύκου Κληρίδη έγιναν ουκ ολίγες συζητήσεις και δηλώσεις και πληθώρα άρθρων που δημοσιεύτηκαν στον Τύπο και στο διαδίκτυο για τον βίο του και την πολιτεία του, τα πλείστα επαινετικά μέχρι σκασμού, κάποια μάλιστα και εξ αριστερών. Για το πόσο δημοκράτης, φιλελεύθερος, διορατικός, διπλωμάτης, εκσυγχρονιστής, ήπιος, διαλλακτικός, ανθρώπινος, «αδιάφθορος» και τα λοιπά ήταν. Χορτάσαμε και υπερβολή και λαϊκισμό και υποκρισία, αλλά κι ανιστόρητες λαφαζανιές και φανφάρες. Νισάφι πια!

Κι επειδή σ’ αυτό το Blog προσπαθούμε να λειτουργούμε ορθολογιστικά και διαλεκτικά, θα παραθέσουμε πιο κάτω [εξ αναδημοσιεύσεως] το μεγαλύτερο μέρος ενός κειμένου που δημοσιεύτηκε στην προηγούμενη έκδοση [22-29/11/2013] του διαδικτυακού περιοδικού “Δέφτερη Ανάγνωση”. Μέσα από το αναδημοσιευμένο κείμενο αποκαλύπτονται και παρουσιάζονται ξεκάθαρα και ο συντηρητισμός και οι παλινδρομήσεις [κύρια μεταξύ φιλελευθερισμού και εθνικισμού] και οι αντιφασεις και τα πολιτικά παιχνίδια και η ατολμία και ο καιροσκοπισμός, ενίοτε και η απάθεια του αντρός!  
Ρίξτε του τουλάχιστον 2-3 ματιές γιατί αρκετές λουβάνες διαβάσαμε κι ακούσαμε τελευταία... Να σημειώσω μόνο ότι λείπει μια ταξική προσέγγιση των πολιτικών προσεγγίσεων, κινήσεων και μεθοδεύσεων του Κληρίδη, όμως αυτό βγαίνει αβίαστα και παρατηρώντας τη φιλοδυτική του στάση και συμπεριφορά...

***************************************
Ο Γ. Κληρίδης ήταν μέρος της πολιτικής ελίτ που δημιούργησε το κυπριακό, το πελατειακό κράτος και τη διαπλοκή

{Οι υπογραμμίσεις και επιχρωματώσεις είναι δικές μου}...

Ο κ. Κληρίδης γεννήθηκε σε προνομιούχα οικογένεια. Ο πατέρας του ήταν μέλος του Εθναρχικού Συμβουλίου και από εκείνο το ρόλο έκανε μια, όντως, γενναία κίνηση τη δεκαετία του 1940 – προσπάθησε να ανοίξει το Εθναρχικό Συμβούλιο στο κίνημα της Αριστεράς, το οποίο διαμορφωνόταν τότε. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Κληρίδης πατέρας συνεργάστηκε με την Αριστερά. Ο νεαρός Γλαύκος υιοθέτησε μέρος από την τάση αυτονομίας του πατέρα – και εν μέρει προσπάθησε στην πολιτική του καριέρα να τηρήσει μια στάση μετριοπάθειας. Η μεγάλη πρόκληση ήταν να ηγηθεί μιας φιλελεύθερης παράταξης – και εδώ ο Γλαύκος κατάφερε μεν να ηγηθεί ενός κόμματος, αλλά τελικά η παράταξη του παρέμεινε με το ένα πόδι στο παρελθόν και το άλλο να προσπαθεί να κινηθεί προς το μέλλον. Η πρώτη του κίνηση μπροστά σε ένα δίλημμα ήταν εκφραστική: μετά την ΕΟΚΑ, βρέθηκε ανάμεσα στην υποψηφιότητα του πατέρα του και εκείνης του Αρχιεπίσκοπου Μακάριου. Ο νεαρός, τότε, Γλαύκος προτίμησε τον Αρχιεπίσκοπο, βαφτίζοντας την επιλογή του με αρχαία ρητά. Η ουσία ήταν πολύ πιο απλή – όσο και να συμφωνούσε με τον πατέρα του -και αυτό φάνηκε από την μετέπειτα καριέρα του- για την ανάγκη κοσμικής κοινωνίας ή και την ανάγκη συνεργασίας με την άλλη κοινότητα, τελικά, προτίμησε τη σιγουριά της εξουσίας. Διάλεξε τον Μακάριο απλώς διότι, αν επέλεγε τον πατέρα του, η πολιτική του σταδιοδρομία θα τελείωνε, πριν καν ξεκινήσει. Ήταν μια από πολλές βολικές επιλογές που θα ακολουθήσουν.

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960, ο Γ. Κληρίδης ήταν ο δεύτερος τη τάξη μετά τον Μακάριο, αλλά στον εσωτερικό κύκλο της εξουσίας είχε τη φήμη του διαλλακτικού και του μετριοπαθούς. Σε προσωπικές συζητήσεις - ποτέ όμως δημόσια - αποκαλούσε συχνά τα γεγονότα του 1963 ως «εκδίωξη» των τουρκοκυπρίων. Όμως, δημόσια δεν διαφοροποιήθηκε. Στήριξε τον Μακάριο απέναντι στις επεμβάσεις των Αθηνών και κράτησε αποστάσεις από το πελατειακό κράτος, που οικοδόμησε ο Π. Γιωρκάτζης. Αλλά ως κάποιος που απολάμβανε τα πλεονεκτήματα, παρά ως κάποιος που αγωνιζόταν να περιορίσει τα προβλήματα. Ο Π. Περσιάνης στο βιβλίο του «Η νομιμοποίηση της Κυπριακής Δημοκρατίας» προσπαθεί να ερμηνεύσει τη στάση του κ. Κληρίδη τότε, ως μια θέση που στήριζε την άποψη να εμπεδωθεί η Κυπριακή Δημοκρατία – να τηρηθούν, δηλαδή, οι συμφωνίες της Ζυρίχης. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Περσιάνης τον κατατάσσει ανάμεσα στους νηφάλιους ηγέτες της Δεξιάς, οι οποίοι αναγνώρισαν ότι η ανεξαρτησία έπρεπε να στηριχθεί – και ότι σε αυτό το πλαίσιο, η ελληνική εθνική ιδεολογία και το ανεξάρτητο κράτος μπορούσαν να συνυπάρξουν. Οι θέσεις του κ. Κληρίδη σε ένα μεγάλο βαθμό ήταν κοντά στις θέσεις και της αριστερής αντιπολίτευσης τότε – με τη διάφορα, βέβαια, ότι ο κ. Κληρίδης ήταν φίλο-δυτικός. Όμως, δεν ήταν αυτό ο βασικός λόγος της απόστασης του από την αριστερά. Ο Κληρίδης ήταν βασικά άνθρωπος της εξουσίας. Το να ταυτιστεί με την αντιπολίτευση, δεν του πρόσφερε το έδαφος για να ασκήσει την πολιτική του ήθελε.

Η στάση του στις εκλογές του 1970 ήταν χαρακτηριστική: έφτιαξε ένα κόμμα, το “Ενιαίο”, με τον Π. Γιωρκάτζη, τον αρχιερέα του πελατειακού κράτους και του παρακράτους. Αυτό το ήξερε ο κ. Κληρίδης –αλλά, φυσικά, δεν τόλμησε να διαφοροποιηθεί. Στις εκλογές, όπως παρατήρησε ο κ. Κιτρομηλίδης, φάνηκε ότι οι ψηφοφόροι του Κληρίδη, όπως και εκείνοι του ΑΚΕΛ έτειναν περισσότερο σε ιδεολογικές θέσεις, παρά σε πελατειακά κίνητρα. Αλλά ο κ. Κληρίδης είχε επιλέξει το κατ’ εξοχήν κόμμα της εξουσίας για να πολιτευθεί – το κόμμα των πελατειακών σχέσεων, εκφράζοντας μια συμβολική και όχι πρακτική αποστασιοποίηση. Μετά τις εκλογές, ο Κληρίδης έκανε μια δήλωση που αναγνώριζε την πραγματικότητα – ότι τα ποσοστά του ΑΚΕΛ το έκαναν ρυθμιστή. Ήταν μια έμμεση θέση, ότι ο αποκλεισμός της Αριστεράς [τον οποίον προωθούσαν πολιτικοί του σύμμαχοι] δεν είχε πολιτικό νόημα μπροστά στα ποσοστά που πήρε το κόμμα. Αλλά μέχρι εκεί –όπως και με τη Ζυρίχη προηγουμένως, φάνηκε ότι ήθελε να πει και άλλα, αλλά δεν τόλμησε λόγω πλαισίου.

*************************
Ο Κληρίδης τη δεκαετία του 1970: μια άρνηση στο πραξικόπημα, μια δύσκολη διαχείριση και αποσπάσματα ειλικρινείας που χάθηκαν σύντομα πίσω από τον κομματικό λόγο

Όταν ξεκίνησε η εκστρατεία της ΕΟΚΑ Β ενάντια στην ανεξαρτησία και τον Μακάριο, ο Κληρίδης ένιωσε να διχάζεται πολλαπλά. Όπως έγραψε στην “Κατάθεσή” του, ήταν η μόνη φορά που έπρεπε, ίσως, να παραιτηθεί – όταν οι συνομιλίες ανάμεσα στις δυο κοινότητες φάνηκαν να φτάνουν σε ακτίνα συμφωνίας. Και πάλι δεν παραιτήθηκε, έγραψε, διότι ένιωσε ότι η θέση του θα συνθλιβόταν ανάμεσα στους υποστηρικτές του Μακάριου και την ακροδεξιά του Γρίβα. Ανάλογη, μπορεί να πει κάποιος ήταν και η στάση του προηγουμένως. Είναι, όμως, και αξιοσημείωτο, γιατί από όλα τα διλήμματα ο κ. Κληρίδης εστίασε σε εκείνο του 1972 – όταν, δηλαδή, ξεκίνησε μια εκστρατεία υπονόμευσης του Μακάριου με τους τρεις Μητροπολίτες, την πίεση για τα τσεχοσλοβακικά όπλα, και οργάνωση της ΕΟΚΑ Β΄(1).  Είναι πιθανό ότι η μετά το γεγονός ομολογία, να έκρυβε και μια εμφανή σκοπιμότητα. Ο κ. Κληρίδης σε εκείνη την κρίσιμη περίοδο παρά τις αποστάσεις, ταυτίστηκε τελικά με το Μακάριο. Στις αρχές του 1974, μάλιστα, είχε απειλήσει ότι θα καταθέσει στη Βουλή ψήφισμα, που θα κήρυσσε τον Γρίβα κοινό δολοφόνο, αν η οργάνωσή του συνέχιζε να δολοφονεί αντίπαλούς της. Και μια μερίδα της ακροδεξιάς το θεωρούσε, ήδη, ύποπτο για κοσμοπολιτισμό - και λόγω του γάμου του, αλλά και λόγω των αποστάσεων του από τη φανατική εθνικοφροσύνη - από τις εκλογές του 1970. Οπότε, όταν ο Κληρίδης βρέθηκε στην ηγεσία μιας παράταξης, η οποία ουσιαστικά αποτελείτο και από μέλη της παλιάς ακροδεξιάς, η αναφορά σε αμφιταλάντευση το 1972, αποτελούσε και ένα νεύμα συγκυριακής κατανόησης. Θύμιζε περισσότερο μια άλλη ατάκα του για τη «βία και την αντιβία» παρά την αναφορά στον Γρίβα, ως «κοινό δολοφόνο». Γενικότερα, το πρόβλημα, το οποίο απασχολούσε τον Κληρίδη, δεν ήταν η Ένωση - δεν φάνηκε ποτέ να έχει ιδιαίτερη πίστη σε αυτήν την ιδεολογία - αλλά η συμβιβαστική λύση του κυπριακού. Και ο πραγματικός του σύμμαχος ήταν στην άλλη πλευρά του πολιτικού σκηνικού – ήταν η αριστερά.

Τον Ιούλιο του 1974, ο Κληρίδης βρέθηκε στο κέντρο της ιστορίας – ήταν ένας από τα άτομα, στα οποία προτάθηκε η προεδρία μετά το πραξικόπημα και αρνήθηκε. Μετά από την εισβολή και την πτώση της δικτατορίας στην Ελλάδα και την επικείμενη κατάρρευση του πραξικοπήματος στην Κύπρο, αποδέχθηκε το ρόλο του προεδρεύοντα για 6 μήνες, μέχρι την επιστροφή του Μακάριου. Οι αμφιλεγόμενες δηλώσεις του τότε, ερμηνεύτηκαν από μερικές μερίδες της μακαριακής πλειοψηφίας ως πρόθεση να μείνει πρόεδρος – αλλά τα δεδομένα μάλλον δείχνουν ότι αυτό που ήθελε ήταν η επιστροφή του Μακάριου. Έγινε, όμως, ο στόχος μερίδας των μακαριακών – ιδιαίτερα της ΕΔΕΚ, η ηγεσία της οποίας τον κατηγορούσε ως εκπρόσωπο του μεταπραξικοπήματος.

Η περίοδος από το 1974 μέχρι το 76 ήταν αυξανόμενα δύσκολη για τον Κληρίδη που κατηγορείτο ως ο πολιτικός που συγκάλυπτε την ακροδεξιά από την μια, και από την άλλη ως ο συμβιβαστικός πολιτικός. Έκανε τότε και μια σειρά από δηλώσεις, που έτειναν να αποκαλύψουν την πιο μετριοπαθή του στάση – και απέναντι στο κυπριακό αλλά και απέναντι στις προηγούμενες ιστορικές επιλογές. Οι αμφιβολίες του για τις ένοπλες επιλογές και την εθνικιστική αδιαλλαξία δικαίωναν την αριστερά, βέβαια, αλλά σύντομα οι δρόμοι τους θα απόκλιναν και πάλι. Μετά, η στάση του στη μεταφορά των τουρκοκύπριων στη βόρεια Κύπρο προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, αφού αρκετοί την είδαν ως μέρος ενός σχεδίου για τη διχοτόμηση. Το ότι ήταν ο πρώτος πολιτικός, που αποδέχθηκε την διζωνική ομοσπονδία ενίσχυε, σαφώς, αυτές τις θέσεις. Το ΑΚΕΛ τον στήριξε για ένα διάστημα – και από εκείνη τη στήριξη έμεινε και η περίφημη ατάκα «ο καλός καραβοκύρης στη φουρτούνα φαίνεται». Εμφανώς το ΑΚΕΛ, τότε, ήθελε ένα ηγέτη της Δεξιάς, που ήθελε συμβιβαστική λύση, αλλά και δημιουργίας κλίματος ηρεμίας, σε ένα πλαίσιο, όπου οι ένοπλοι της ακροδεξιάς ήταν ακόμα στα πέριξ. Η ΕΔΕΚ, αντίθετα, η οποία εμφανιζόταν ως η μαχητική πτέρυγα του μακαριακού μετώπου, αλλά και το σύμβολο της ένοπλης αντίστασης, θεωρούσε τον Κληρίδη ως αντίστοιχο του προγεφυρώματος του ιμπεριαλισμού και την ακροδεξιάς(1). Πόσα εννοούσε από όσα έλεγε τότε ο κ. Λυσσαρίδης, είναι πλέον αμφίβολο – υπήρξαν από ότι μαθεύτηκε, τελικά, πολύ καλές ιδιωτικές σχέσεις μεταξύ τους. Αυτός ο διχασμός των εξουθενωτικών δημόσιων δηλώσεων και μετά των φιλικών τσαγιών στα παρασκήνια, ήταν μέρος της πραγματικότητας της «ιστορικής ηγεσίας»/πολιτικής ελίτ της δεκαετίας του 1960.

*********************************
Ο Κληρίδης στην αντιπολίτευση: Μια φιλελεύθερη ηγεσία σε μια παράταξη που συνέχιζε να αναπαράγει τη συντήρηση και τον ακραίο εθνικισμό. Τα αποσπασματικά φλερτ φιλελευθέρων και αριστεράς
Ο Κληρίδης, τελικά, βρέθηκε απομονωμένος, όταν κατηγορήθηκε ότι, σε μια προσπάθεια να σπρώξει στις συνομιλίες, έδωσε στον Ντενκτάς αντίγραφο των προτάσεων της ε/κ πλευράς. Αυτή την φορά, ούτε το ΑΚΕΛ, ούτε ο Μακάριος τον στήριξαν και αναγκάστηκε να παραιτηθεί. Έτσι, ξεκίνησε η μεγάλη πορεία του Κληρίδη στην αντιπολίτευση που διάρκεσε 16-17 χρόνια. Σε αυτό το διάστημα, οικοδόμησε τον ΔΗΣΥ ως ένα μείγμα φιλελευθέρου κόμματος με εθνικιστική-συντηρητική ιδεολογία. Ο αποκλεισμός του Κληρίδη από την εξουσία, εννοείται ότι δεν ήταν δραματικός – εκπροσωπούσε το κόμμα της αστικής τάξης και είχε σαφώς τη στήριξη των δυτικών πρεσβειών. Το βασικό του πρόβλημα, πια, ήταν η κατάκτηση της προεδρίας – ένα πλάνο που ήταν ιδιαίτερα δύσκολο, όσο το ΑΚΕΛ στήριζε κεντρώους υποψήφιους, όπως τον Κυπριανού. Η στάση του Κληρίδη στο κυπριακό, ωστόσο έγινε η αιτία για μια σταδιακή επαναπροσέγγιση με μερίδα της ηγεσίας της Αριστεράς – όπως ο Ζιαρτίδης – η οποία είχε φιλικές διαθέσεις απέναντί του από την δεκαετία του ‘70. Αυτή η αναθέρμανση των σχέσεων με μερίδα της ηγεσίας της Αριστεράς προκάλεσε, αρχικά, μια έντονη αντίδραση σε μερίδα της βάσης, η οποία μετακινήθηκε προς το ΔΗΚΟ στις εκλογές του 1985. Τελικά, όμως, το πρώτο φλερτ φιλελευθέρων και αριστερών με στόχο τον εκμοντερνισμό και την προώθηση της λύσης του κυπριακού έγινε πραγματικότητα την περίοδο της προεδρίας Βασιλείου, 1988-1993. Εκείνη την περίοδο, ο Κληρίδης βγήκε από την απομόνωση και ο Βασιλείου αποδεχόταν, χαριτολογώντας ότι ακολουθούσε γραμμή Κληρίδη. Όμως, ο Κληρίδης ήταν πολιτικός της παλιάς σχολής – και όταν βρήκε την ευκαιρία, δεν έδειξε κανένα ενδοιασμό, έστω και αν το κυπριακό βρισκόταν μπροστά σε μια κρίσιμη καμπή με τις ιδέες Γκάλι και την ευρύτερη συγκυρία του τέλους του ψυχρού πολέμου. Προηγουμένως κατηγορούσε λ.χ. τους αντίπαλούς του ότι δεν προώθησαν την επιστροφή της Αμμοχώστου, στα τέλη της δεκαετίας του 1970, για πολιτικούς λόγους – τελικά, έκανε και αυτός τα ίδια, αν όχι χειρότερα. Μπροστά στον κίνδυνο να ξαναχάσει τις εκλογές το 1993, έκανε στροφή 180 μοιρών και συμμάχησε με τους ιστορικούς του αντιπάλους – του απορριπτικούς του κέντρου, την συντηρητική πτέρυγα της εκκλησίας κοκ. Ανέχτηκε μια επίθεση ενάντια στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και γενικά τη δημιουργία ενός έντονα εθνικιστικού κλίματος – για να κερδίσει τις εκλογές απέναντι στον Βασιλείου, που φαινόταν να εκφράζει τις δικές του ιστορικές θέσεις. Κέρδισε τις εκλογές οριακά, αλλά θα έμενε δέσμιος πια του κλίματος με το οποίο συμμάχησε. Εκείνη, ήταν η πρώτη απρόσμενη συνέπεια, που θα τον κυνηγούσε τα 10 χρόνια της προεδρίας του. Αυτές οι στροφές και η αποδοχή κραυγαλέων αντιφάσεων ανάμεσα στο τί πίστευε και το τί εμφανίζονταν δημόσια ως θέση της παράταξής του, δεν ήταν κάτι άγνωστο για τον Κληρίδη – παρά τον προσωπικό ήπιο χαρακτήρα του και τις απόψεις του για το κυπριακό, δεν έκανε καμία ουσιαστική κίνηση από τον καιρό της δημιουργίας του κόμματος του, για να αλλάξει την εσωτερική κουλτούρα της δεξιάς. Βολεύτηκε σε ένα σχήμα, όπου οι οπαδοί ανέμιζαν ελληνικές σημαίες και φώναζαν εθνικιστικά συνθήματα, ενώ ο ίδιος υποστήριζε τη διζωνική. Ήδη, το χάσμα είχε πάρει και τη μορφή αντίπαλων εντύπων – η πιο κληριδική τάση εκφραζόταν με την Αλήθεια του Κουλέρμου, όπου κεντρικό δημοσιογραφικό ρόλο έπαιζε ο Α. Κωνσταντινίδης, ενώ η ιστορική εφημερίδα του ΔΗΣΥ η “Σημερινή” υπό τον κ Χατζηκωστή μετακινήθηκε προς τον απορριπτισμό – και άνοιξε τον δρόμο σε συμμαχίες με το κέντρο.

***********************************
A dream come true σαν εφιάλτης: ο Κληρίδης επιτέλους πρόεδρος, αλλά αιχμάλωτος όσων κατηγορούσε πριν – από τους 62 στους S300, το μοτίβο της εξουσίας ήταν το ρουσφέτι ως αντάλλαγμα ανοχής

Όταν ανέβηκε στην εξουσία ο Κληρίδης, το αδιέξοδο της πολιτικής του “άλλα πιστεύω και άλλα λέω δημόσια”, έγινε εμφανές. Από τη μια προσπάθησε να τονίσει την Κυπριακή Δημοκρατία – ζήτησε λ.χ. να μην μπει η φωτογραφία του στα κυβερνητικά κτίρια, αλλά ο θυρεός της δημοκρατίας. Αλλά παρέδωσε κατά τα άλλα την κυβέρνηση στον εθνικισμό. Η υπόθεση με τους 62, που απολύθηκαν λόγω συμμετοχής στο πραξικόπημα, έδωσε από την αρχή το στίγμα μια Προεδρίας, που θα χρησιμοποιούσε το ρουσφέτι σε διάφορες μερίδες της παράταξής του για να εξασφαλίσει την ανοχή τους. Αλλά, δυστυχώς, το θέμα δεν έμεινε εκεί – ο Κληρίδης φάνηκε να αναιρεί τον εαυτό του, γενικότερα, στη δημόσια πολιτική του. Η Υπουργός Παιδείας λ.χ. ήθελε να αλλάξει μέχρι και τα τοπωνύμια, το Υπουργείο Αμυνας έκανε ενιαία δόγματα με την Ελλάδα. Οι αντιφάσεις ήταν κραυγαλέες: ο Κληρίδης είχε αποβληθεί από το σχολείο τη δεκαετία του 1930, ακριβώς γιατί αρνήθηκε να υπακούσει σε γλωσσικούς αυταρχισμούς, όπως αυτούς που προωθούσε η Υπουργός του. Ο Α. Κωνσταντινιδης που εξέφρασε, μάλλον, με συνέπεια τον κληριδικό φιλελευθερισμό ήταν σαρκαστικός για την εκστρατεία της κ. Κλαίρης και του Μιλτιάδη Χριστοδούλου. Το ενιαίο αμυντικό δόγμα αντιμετωπίστηκε, επίσης, με ανάλογο σαρκασμό από τον κ. Κωνσταντινίδη που έμοιαζε να απηχεί τις θέσεις του Κληρίδη – αλλά ο ίδιος ο κ. Γλαύκος, όταν μιλούσε δημόσια, ακουγόταν σαν χαλασμένο μαγνητόφωνο της δεκαετίας του 1960, όπου το ενιαίο αμυντικό δόγμα θύμιζε «εθνικό κέντρο» και «ιδιαίτερη πατρίδα».

Ο κληριδισμός χάθηκε σε βολικό αχταρμά από ρουσφέτι και αντικρουόμενες ρητορικές. Η δεύτερη θητεία ήταν χειρότερη. Ξεκίνησε με την πιο ύποπτη εκλογική αναμέτρηση της Κυπριακής Δημοκρατίας – όπου η κυβέρνηση φάνηκε να κάνει προεκλογική εκστρατεία με βάση μια πολυέξοδη αγορά πυραύλων, τα ΜΜΕ ταυτίστηκαν πλήρως με την υποψηφιότητα Κληρίδη, ενώ στην όλη διαδικασία εμπλάκηκαν ενεργά και οι νυν ύποπτοι για το μεγαλύτερο σκάνδαλο μιζών στην Ελλάδα – οι κ. Τσοχατζόπουλος και ο Ντίνος Μιχαηλίδης. Αμέσως μετά την εκλογή του, ο Κληρίδης, ουσιαστικά, εγκατέλειψε όλες τις υποσχέσεις και προφανώς, υποκύπτοντας στις πιέσεις ή τις συμβουλές όσων τον εξέλεξαν από τα παρασκήνια, ουσιαστικά παρέδωσε τη διαδικασία διαπραγμάτευσης για την Ευρώπη στο Γ. Βασιλείου, που εκπροσωπούσε τότε ένα πολύ μικρό κόμμα, ενώ τα υπόλοιπα υπουργεία φάνηκε να λειτουργούν ανάλογα με τα συμφέροντα του κάθε υπουργού. Το 1999, ακολούθησε το μεγαλύτερο μέχρι τότε οικονομικό σκάνδαλο, εκείνο του χρηματιστηρίου, το οποίο ήταν πρόκριμα για τα μετέπειτα σκάνδαλα των τραπεζών - τη φούσκα των ακίνητων και την επέκταση των κυπριακών τραπεζών και των επενδύσεων τους στο εξωτερικό - που οδήγησαν στην κρίση του 2012.

Εκείνη την περίοδο, ο Κληρίδης ασχολείτο ουσιαστικά μόνο με το κυπριακό. Και πάλι με τον ίδιο τρόπο. Η κ. Κλαίρη είχε, βέβαια, αποσυρθεί, αλλά ο νεοδιοριζόμενος Ουράνιος Ιωαννίδης διέφερε μόνο όσον αφορά στους ελιγμούς. Όταν, τελικά, βρέθηκε εκτός υπουργείου το 2004 και ο Πρόεδρος που το διόρισε, έκανε έκκληση για στήριξη του σχεδίου Αννάν, που ήταν το πραγματικό του έργο τη δεύτερη θητεία του, ο κ. Ουράνιος ήταν ήδη αλλού. Κοίταζε για νέους φίλους. Όπως άλλωστε και ο Χ. Χριστοδούλου, τον οποίο διόρισε στην Κεντρική Τράπεζα.

*******************************
Το αποκορύφωμα και η αποτυχία: όταν ολοκλήρωσε το έργο ζωής, το σχέδιο Αννάν, ούτε το ένα τρίτο των ψηφοφόρων του κόμματος του δεν τον ακολούθησε

Η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση πιστώνεται και στον κ. Κληρίδη, αλλά είναι σαφές ότι η συμμετοχή του δεν ήταν ενεργή – ο ρόλος του κ. Βασιλείου και του κ. Κρανιδιώτη ήταν πολύ πιο αποφασιστικός. Το μεγάλο στοίχημα και το έργο ζωής ήταν το κυπριακό – και για αυτό η αποτυχία του σχεδίου Αννάν το 2004, ήταν αποτυχία του κ. Κληρίδη. Έστω και αν βέβαια, η αποτυχία ήταν και πάλι μερική. Γιατί και μόνο το γεγονός ότι, επιτέλους, είχε εμφανιστεί ένα σχέδιο λύσης και ότι έγινε δημοψήφισμα ήταν ένα, έστω και μετέωρο, βήμα. Απάλυνε, τουλάχιστον, τις όποιες ενοχές για το 1993 και τις ιδέες Γκάλη. Και δεν ήταν αποτυχία ενός σχεδίου, αλλά μιας ολόκληρης νοοτροπίας, από την οποία ο κ. Κληρίδης δεν μπόρεσε ποτέ να απελευθερωθεί. Ήταν αιχμάλωτος μιας νοοτροπίας που, ουσιαστικά, δεν εμπιστευόταν τους πολίτες και έλπιζε ότι η όποια λύση, είτε θα επιβαλλόταν, είτε θα περνούσε παραπλανητικά. Η ιδέα να συμπέσει η λύση με την ένταξη στην Ευρώπη είχε το στοιχείο του εκβιασμού – με δεδομένο ότι η ένταξη εμφανιζόταν ως κάτι το θετικό τότε. Τελικά, όμως, το κλίμα της δεκαετίας και η ανασφάλεια βοήθησαν τον Τάσσο να συγκροτήσει μια εντυπωσιακή συμμαχία του «Όχι».

*************************
Η κληρονομιά του κ. Κληρίδη

Ο κ. Κληρίδης ήταν ένας έντιμος άνθρωπος, ο οποίος ως μέλος της πολιτικής ελίτ θεωρούσε αυτονόητο ότι θα έλεγε δημόσια ψέματα ή για να το πούμε πιο ευγενικά μισές αλήθειες. Ποτέ του δεν φάνηκε να μετανιώνει για αυτό – και τα ψέματα/μισές αλήθειες που ακούστηκαν την περίοδο πριν την ταφή του ήταν, κατά συνέπεια, εκφραστικά μιας νοοτροπίας. Αυτή στάση να λέγονται άλλα και να γίνονται άλλα, δεν είναι πρωτοφανής – αντίθετα, όπως παρατήρησε και ο Τσόμσκι, υπάρχει μια τάση και στη φιλελεύθερη ιστορική παράδοση, η οποία θεωρεί ότι οι πολίτες, ο λαός, δεν μπορούν να καταλάβουν πολλά πράγματα και έτσι, είναι καλύτερα να μην δημοσιοποιούνται τα σημαντικά ζητήματα. Το ότι γίνονται κανονικά οι εκλογές σε τακτά διαστήματα, είναι ικανοποιητικό – αν οι πολιτικοί πουν ψέματα ακόμα και προεκλογικά δεν είναι πρόβλημα σε αυτό το πλαίσιο, που αντιμετωπίζει το κοινό σαν «αγέλη». Αυτή η στάση δεν είναι μόνο ελιτιστική – έχει και βάση - ή προσπαθεί, έστω και από την οπτική μιας τάξης ή συμφερόντων, να προσφέρει απάντηση - στο πως αντιμετωπίζεται για δύσκολη πραγματικότητα: και ο κ. Κληρίδης το έζησε αρκετές φορές στην καριέρα του. Το 60 συμφωνούσε μεν με τον πατέρα του, αλλά αν τον στήριζε δεν θα μπορούσε να παίξει κάποιο ρόλο μετά. Ανάλογα φαίνεται να σκέφτηκε και την περίοδο πριν το 74. Και ανάλογα μπορεί να πει κάποιος και για την περίοδο της προεδρίας του. Ο Ν. Χαραλάμπους σε ένα διορθωτικό του σχόλιο στην στήλη του Α. Μιχαηλίδη παρατήρησε ότι ο κ. Κληρίδης ήταν «πρωταθλητής σε θέματα χρηστής διοίκησης και αξιοκρατίας... Δυστυχώς τις αρετές αυτές δεν τις κληροδότησε στους συνεργάτες του.»  Είναι μια αντίφαση ακόμα και στη διατύπωση. Ο κ. Κληρίδης επέλεγε τους συνεργάτες του. Προφανώς, δεν τους επέλεγε αξιοκρατικά. Η μόνη άμυνα σε αυτήν την αντίφαση, μπορεί να πει κάποιος, ότι ήταν η εποχή στην οποία έζησε και οι αντιφάσεις της – ως ηγέτης της δεξιάς προσπάθησε να προωθήσει μια φιλελεύθερη ατζέντα στο κυπριακό, αλλά και σε θέματα κοσμικής κοινωνίας, αλλά, τελικά, δεν τα κατάφερε γιατί ο χώρος τον οποίο εκπροσωπούσε, κινείτο πολύ πιο αργά από τον ίδιο. Ή και ο ίδιος βολευόταν και δεν δοκίμαζε, καν, να αλλάξει τις απόψεις του κοινού του. Άφησε φιλελεύθερους κληρονόμους, όπως τον κ. Μαρκίδη, ίσως μέρος του κοινού που διαβάζει λ.χ. τον “Πολίτη” ή την “Καθημερινή”. Αλλά ως πολιτικός ανέχθηκε, επίσης, πολλά. Δεν μπορεί να μην ήξερε ο κ. Κληρίδης ότι, όταν επαναπροσλάμβανε τους 62, έκανε μια ευνοιοκρατική κίνηση για να κερδίσει μια μάχη από την ακροδεξιά. Δεν έκανε ανάλογες κινήσεις προς άλλες παρατάξεις. Δεν μπορεί να μην ήξερε ότι ο «Άκης», τον οποίο ευχαρίστησε το βράδυ των εκλογών του 1998, έκανε διάφορες κομπίνες με τον υπουργό του τον κ. Μιχαηλίδη. Και ίσως όχι μόνο με αυτόν. Ήξερε. Απλώς, ο κ. Κληρίδης πίστευε ότι το κοινό δεν μπορεί να καταλάβει και ότι όσα γίνονται ανάμεσα στην ελίτ,, είναι αναγκαίο κακό. Είχε τις προτεραιότητες του και αυτές κυνήγησε. Το μεγαλύτερο του πρόβλημα ήταν ότι δεν κατανοούσε την έννοια των συνεπειών. Πίστευε ειλικρινά ότι θα μπορούσε να περάσει το σχέδιο Ανάν – αγνοώντας τι είχε αφήσει πίσω του με τις αντιφατικές κινήσεις του. Δεν μπορείς να σπέρνεις εθνικισμό και να περιμένεις συμφιλίωση. Αυτή η αντίφαση ήταν το μεγαλύτερο λάθος του – αλλά ίσως να ήταν και ένα σημείο, που αδυνατούσε, λόγω εποχής, να κατανοήσει.

****************************
Το ανολοκλήρωτο μετέωρο βήμα

Σε ένα κείμενο του ο Μ. Ατταλίδης(2) είχε θέσει το ερώτημα γιατί δεν υπήρξε «κριτική σκέψη» στην Κύπρο – αν και για να ακριβολογούμε θα μπορούσε, με βάση τα ενδιαφέροντα και τις ταυτίσεις του συγγραφέα, να επαναδιατυπωθεί ως εξής: γιατί δεν υπήρξε μια σταθερή φιλελεύθερη τάση στην Κύπρο; Ο φιλελευθερισμός με τη μορφή του βενιζελισμού εμφανίστηκε από την δεκαετία του 1920 και υπήρξαν φιλελεύθεροι πολιτικοί και διανοούμενοι και τη δεκαετία του 40 - όπως ο πατέρας Κληρίδης, ο κ. Λανίτης, ο κ. Θ. Παπαδόπουλος - αλλά ποτέ δεν κατάφερναν να συγκροτήσουν ένα χώρο ανάμεσα στην Αριστερά και στη Δεξιά. Ο Γ. Κληρίδης κατάφερε να επιβάλει τις φιλελεύθερες απόψεις, μετά το τραύμα του ‘74, στο κόμμα της Δεξιάς. Αυτό ήταν το μετέωρο του βήμα. Δεν κατάφερε να το ολοκληρώσει και αυτό φάνηκε το 2004. Και ίσως το γεγονός ότι στο τελευταίο μέρος της πολιτικής του καριέρας, όταν εστίασε στο κυπριακό, συνεργάστηκε ενεργά και βασίστηκε σε ένα μεγάλο βαθμό και σε τέως στελέχη της Αριστεράς, όπως ο κ. Παπαπέτρου, να μην ήταν τυχαίο μιας σύγκλισης που είχε ιστορικές καταβολές – τουλάχιστον στο κυπριακό- αλλά παρέμεινε δέσμια των συγκυριών.
Ίσως, όμως, να ζητά κάποιος πολλά από ένα άνθρωπο. Έκανε ένα ιστορικό βήμα για την παράταξη του. Ίσως είναι καιρός κάποιοι άλλοι να το ολοκληρώσουν. Και σαφώς, αυτό που λείπει, είναι η κατανόηση των συνεπειών του δυϊσμού ανάμεσα στο δημόσιο λόγο και την πρακτική των παρασκηνίων της ελίτ.

*************************
Σημειώσεις και Παραπομπές

(1)   Θα πρέπει, ωστόσο, να αναφερθεί ότι στην κρίση του Φεβρουάριου του 1972, η οποία θεωρήθηκε σαν μια πρώτη πιθανότητα πραξικοπήματος, ο κ. Κληρίδης στάθηκε στο πλευρό του Μακαρίου. Γενικά, στις κρίσιμες θεσμικά στιγμές, η θέση του ήταν σταθερή υπέρ της Δημοκρατίας σε μια εποχή που αρκετοί στον περίγυρό του έκαναν ετερόκλητες συμμαχίες και κινήσεις

(2)    Η έκδοση «Απροσκύνητοι» [του 1981] η οποία περιλαμβάνει ομιλίες του κ. Λυσσαρίδη, είναι εκφραστική των ρητορικών της τότε περιόδου. Από την άλλη, ο Τ. Παπαδόπουλος τότε, με δήλωσή του το 1975 υπερασπίστηκε την προσπάθεια Κληρίδη το εξάμηνο της απουσίας του Μακάριου.

******************************
Σχόλια ΕΜΟΥ του Ιστολόγου

Δεν θα πω πολλά, μόνο πολύ λίγα. Άλλωστε με τα πλείστα κριτικά επιχειρήματα του συγγραφέα του κειμένου συμφωνώ. Μόνο που το βρίσκω λίγο απολογητικό για κάποιες ενέργειες του Κληρίδη και συνεργατών του, όπως των όψιμων αυλικών, των εκ της Αριστεράς προερχόμενων κατά τη δεύτερη θητεία του. Όπως είπα και στην εισαγωγή μου, από την πιο πάνω ανάλυση λείπει μια ταξική προσέγγιση του βίου και της πολιτεία ας του γι’ αυτό κι ΕΓΩ ως κατακλείδα θα επαναλάβω αυτό που έγραψα στην ανάρτηση μου με αρ. 171/2013 αμέσως μετά τον θάνατο του Κληρίδη:    
«Βασικά ο Γλαύκος Κληρίδης, παλινδρομώντας μεταξύ αστικού φιλελευθερισμού και συντηρητισμού/εθνικισμού υπηρέτησε την αστική τάξη [την οικονομική και πολιτική ελίτ του τόπου] και τα συμφέροντα της, τη παράταξη του [την εν πολλοίς περιπεσούσα Δεξιά της Κύπρου] και τους πολιτικούς κι άλλους σχεδιασμούς, σκοπούς και στοχεύσεις των Δυτικών για την Κύπρο.»

Anef_Oriwn
[δεν θέλω να ακούω άλλο πόσο καλός ήταν ο Κληρίδης]
28/11/2013

Τρίτη 26 Νοεμβρίου 2013

Ανάρτηση 174/2013 [σύντομη, κυπριακή, πολιτική, διαχρονικά επίκαιρη, αντι-εθνικιστική, Αρισερή και εξ αναδημοσιεύσεως] – Πινελιές από ένα κείμενο το “Νέου Ελληνοκύπριου” για τον ελληνο-τουρκικό εθνικισμό ως τροχοπέδη για τη διευθέτηση* του κυπριακού...


{* - Επεξηγηματική σημείωση:
 Χρησιμοποίησα τη λέξη «διευθέτηση» αντί «επίλυση», γιατί η «λύση» εξυπακούει και δικαιοσύνη, στην ακραία όμως περίπτωση διευθέτησης του κυπριακού δικαιοσύνη ΔΕΝ θα υπάρχει! «Δίκαιη λύση» δεν μπορεί να επιτευχθεί!}... 

******************************
Εισαγωγικά

Χωρίς την επίτευξη της όποιας συμφωνίας [έστω και για να πάνε για προσκύνημα στον Απόστολο Αντρέα -ο “δικός” μας μόλις τις προάλλες προσκυνούσε την κάρα του!] δεν κατέληξαν στην χτεσινή «άτυπη συνάντηση» τους οι Νίκος Αναστασιάδης και Ντερβίς Έρογλου. Παρ’ όλο που ‘κατσαν μαζί για δυόμισι ώρες εκεί στο εστιατόριο στη νεκρή ζώνη, δεν κατάφεραν [ως ήταν αναμενόμενο] να καταλήξουν κάπου. Ούτε καν δείπνησαν! Πού τέτοια όρεξη!   
Προσωπικά ΔΕΝ θα επιρρίψω ΤΙΣ ευθύνες στο “δικό μας! Όμως τζι’ ο Έρογλου ήβρε τζιαι κάμνει αφού όλα τέθηκαν [από τον “δικό μας”] εξ υπ’ αρχής! Ε, πώς αλλιώς να ικανοποιήσει και τους δικούς του τούς εθνικιστές, αλλά και τους ΔΗΚΟϊκούς και ΕΥΡΩΚΟ-κους συνεταίρους του, όπως και το εθνικιστικό alter ego του;

Μην περιμένετε λύσεις, ya διευθετήσεις [του κυπριακού] από τη Δεξιά ένθεν κι ένθεν! Πως το λαλεί ο παρέας τζιαι κουμπάρος μου Πάμπος ο Τσσιόπανος: «All Dogs One Generation»! Μια διευθέτηση θα έχει πλέον έντονα διχοτομικά στοιχεία. Προφανώς δε, θα γίνει στη βάση των ντιρεκτίβων των ευρωπαίων εταίρων και φίλων μας. Κι όπως και με την οικονομία οι εδώ υποταχτικοί τους θα τρέξουν και πάλι να πειθαρχήσουν! 
Κι όπως γράφει κι αγαπητός “Νέος Ελληνοκύπριος” σε πρόσφατη ανάρτηση του [αποσπάσματα από την οποία παραθέτω πιο κάτω] «απελευθέρωση [και επανένωση] της Κύπρου και του λαού της θα είναι πραγματική και ουσιαστική όταν επιτέλους ξεπεραστεί και αποκαθηλωθεί η εθνική πρόταξη. Όταν οι Κύπριοι πιστέψουν και εργαστούν για την ανεξαρτησία τους και την κυπριακή τους υπόσταση, και για να γίνει αυτό, θα πρέπει να οικοδομηθεί ταξική και διεθνιστική συνείδηση που ενυπάρχει μόνο στην Αριστερά...» Γι’ αυτό και τεράστιες οι ευθύνες και οι υποχρεώσεις προς αυτή την κατεύθυνση της κυπριακής Αριστεράς ένθεν κακείθεν!

Πάμε, λοιπόν, στο κείμενο του “Νέου”...

*******************************
«Κυπριακός ελληνισμός και τουρκισμός»: Η πρόταξη του έθνους δεν είναι λύση κι επανένωση

{Οι επιχρωματώσεις και οι υπογραμμίσεις είναι δικές μου}... 

• Η Κύπρος βρίσκεται στην ουσία κάτω από διπλή κατοχή: Την κατοχή της Ελληνικής και της Τούρκικης σημαίας, υπό την ποδηγέτηση και την χειραγώγηση εκ μέρους του ελληνοκυπριακού και τουρκοκυπριακού εκκλησιαστικού και οικονομικού κατεστημένου, των «μητέρων πατρίδων» και του ΝΑΤΟ.
• Δεν μπορεί να υπάρξει πραγματική λύση, ούτε φυσικά και επανένωση, όσο διατηρείται η επικυριαρχία της εθνικής συνείδησης πάνω στην Κυπριακή. Όσο η σημαία και η ουσία του κράτους μας μπαίνουν σε δεύτερη και τρίτη μοίρα έναντι των εθνικών συμβόλων. Όσο η κυπριακή συνείδηση διώκεται, διαβάλλεται και εξοστρακίζεται.
• Απελευθέρωση της Κύπρου και του λαού της θα είναι πραγματική και ουσιαστική όταν επιτέλους ξεπεραστεί και αποκαθηλωθεί η εθνική πρόταξη. Όταν οι Κύπριοι πιστέψουν και εργαστούν για την ανεξαρτησία τους και την κυπριακή τους υπόσταση, και για να γίνει αυτό, θα πρέπει να οικοδομηθεί ταξική και διεθνιστική συνείδηση που ενυπάρχει μόνο στην Αριστερά.
• Αυτό το προαπαιτούμενο είναι που προσπαθεί για περισσότερο από μισό αιώνα να εμποδίσει και να καθυστερήσει η κυρίαρχη ιδεολογία του κατεστημένου. Αυτό το κοινωνικό ζητούμενο αποκρούει ο εθνικιστικός και ανιστόρητος προσανατολισμός της παιδείας και στις δύο κοινότητες και η δαιμονοποίηση της κυπριακής κουλτούρας.
Κάθε ελληνική και τούρκικη σημαία στην Κύπρο, είναι μαχαιριά στην ανεξαρτησία και την ελευθερία της χώρας και του λαού.
• Μέχρι να βρούμε το θάρρος να τις ξεριζώσουμε, ας βρούμε τους τρόπους τουλάχιστον να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους…  

Anef_Oriwn
[με την Αριστερά για την Κύπρο!]
Τρίτη 26/11/2013 

Σάββατο 23 Νοεμβρίου 2013

Ανάρτηση 173/2013 [έκτακτη, ΑΚΕΛική, προ της προκήρυξης συνεδρίου, ιδεολογική, αντι-ρεφορμιστική, κριτική και εξ αναδημοσιεύσεως] – Αναμένοντας την προκήρυξη Συνεδρίου του ΑΚΕΛ – Επεισόδιο 3ον (συνέχεια από το 1ον μέρος*): Ένα ιδεολογικό κείμενο του βετεράνου στελέχους του ΑΚΕΛ Αντώνη Χρυσοστόμου...


{ * - Επεξηγηματική σημείωση
Το 1ον μέρος, που περιλαμβάνει το πρώτο άρθρο του Αντώνη Χρυσοστόμου, θα το βρείτε στην ανάρτηση μου με αρ. 163/2013}...

************************
Εισαγωγικά

Συνεχίζουμε σήμερα την (ανα)δημοσίευση άρθρων και κειμένων [για το ΑΚΕΛ και για ζητήματα που έχουν να κάνουν με τα ιδεολογικοπολιτικά του Κόμματος] εν όψει της αναμενόμενης προκήρυξης του  Προγραμματικού Συνεδρίου του... Παράλληλα η σημερινή αναδημοσίευση γίνεται μέσα στα πλαίσια των δικών μου κριτικών τοποθετήσεων πάνω στη [δημόσια] εμφάνιση φαινομένων και συμπτωμάτων «μαρξιστικής αγραμματοσύνης» από πλευράς στελεχών του ΑΚΕΛ, κάτι που έθιξα στην προηγούμενη ανάρτηση μου]...   

*************************
Προλογικά

Στην ανάρτηση μας, λοιπόν, με αρ. 163/2013 είχαμε αναδημοσιεύσει από τον “Φιλελεύθερο” ένα κριτικό για το ΑΚΕΛ άρθρο του βετεράνου πρώην μέλους του Π.Γ. και της Γραμματείας της Κ.Ε. Αντώνη Χρυσοστόμου. Είχαμε μάλιστα επικρίνει τον σύντροφο Χρυσοστόμου τόσο για το περιεχόμενο του άρθρου του [πιο πολύ για το καθυστερημένο των τοποθετήσεων του και τη μεσσιανική (επαν)εμφάνιση του], όσο και για την παράτυπη για τα κομματικά θέσμια  [εκτός θεσμοθετημένου και οργανωμένου δημόσιου διαλόγου] παρέμβαση του.
Την περασμένη Παρασκευή 22 του μηνός ένα νέο άρθρο του Αντώνη Χρυσοστόμου δημοσιεύτηκε στον κυπριακό Τύπο, τούτη τη φορά στην κομματική “Χαραυγή”. [Προφανώς δεν ήταν επιλήψιμο γι’ αυτό και τού ‘καναν τη χάρη και το δημοσίευσαν τούτη τη φορά!]... Θέμα του άρθρου ένα σημαντικό ιδεολογικό ζήτημα, ο “Ρεφορμισμός και [ο] ταξικός αγώνας”
Το παραθέτουμε αμέσως πιο κάτω...  

******************************
“Ρεφορμισμός και ταξικός αγώνας”
[του Αντώνη Χρυσοστόμου, πρώην μέλους του Π.Γ. και της Γραμματείας της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ, “Χαραυγή” 22/11/2013, σελ. 25, “Άρθρα - Απόψεις” – link: http://www.haravgi.com.cy/site-article-43954-gr.php]  

{Οι επιχρωματώσεις και υπογραμμίσεις είναι δικές μου}...

Ο ρεφορμισμός είναι τάση-ρεύμα στο εργατικό κίνημα που αρνείται την αναγκαιότητα του ταξικού αγώνα, τη σοσιαλιστική επανάσταση και τη δικτατορία του προλεταριάτου. Απαγγέλλεται [σημ. δική μου: προφανώς θέλει να πει επαγγέλλεται] τη συνεργασία ανάμεσα στις τάξεις και ελπίζει μόνο με τις μεταρρυθμίσεις (ρεφόρμες) να μετατρέψει τον καπιταλισμό σε κοινωνία της «γενικής ευημερίας».
Ιστορικά ο ρεφορμισμός παρουσιάζεται σαν τάση μέσα στο εργατικό κίνημα προς τα τέλη του 19ου αιώνα -πιο συγκεκριμένα την τελευταία εικοσιπενταετία του 19ου αιώνα.
Κοινωνική βάση του ρεφορμισμού είναι οι επικεφαλής της εργατικής τάξης, η ούτω καλούμενη εργατική αριστοκρατία, εκπρόσωποι των «μεσαίων στρωμάτων» και η συνδικαλιστική γραφειοκρατία.
Ο ρεφορμισμός είναι στενά συνδεδεμένος με το ρεβιζιονισμό, δηλαδή τον Αναθεωρητισμό.
Ο ρεβιζιονισμός τον 20ο αιώνα εκπροσωπείτο από τη Σοσιαλιστική Διεθνή - τη Διεθνή Ένωση των ρεφορμιστικών που ιδρύθηκε το 1951. Η Σοσιαλιστική Διεθνής ήταν ο ιδεολογικός διάδοχος της αποτυχημένης ρεφορμιστικής Δεύτερης Διεθνούς.
Φιλοσοφική θεωρία της Σοσιαλιστικής Διεθνούς είναι ο «δημοκρατικός σοσιαλισμός» που στην πράξη οδηγεί στην άρνηση του μαρξισμού, προπαγανδίζει τις ιδέες του ρεφορμιστικού σοσιαλισμού, τις αρχές της ταξικής συνεργασίας με την αστική τάξη και εγκρίνει την πολιτική των επιθετικών ιμπεριαλιστικών συνασπισμών. Παραδείγματα πολλά στις μέρες μας. Βαλκάνια, Μέση Ανατολή, Αφγανιστάν κ.τ.λ.
Όλες οι σοσιαλδημοκρατικές θεωρίες έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Προσπαθούν να κάνουν το συμβατό με το ασυμβίβαστο, την ατομική ιδιοκτησία και την κοινωνική αδικία, την κοινωνική ανισότητα και τη γενική ευημερία.
Χαρακτηριστική ιδιομορφία των δεξιών ηγετών του σύγχρονου ρεβιζιονισμού είναι ο αντικομουνισμός.
Ο ρεβιζιονισμός εμποδίζει την ανάπτυξη της ταξικής αυτοσυνείδησης του προλεταριάτου.
Ο αγώνας ενάντια στο ρεβιζιονισμό και η αντιμετώπιση της διάσπασης της εργατικής τάξης είναι ένα από τα ζωτικά καθήκοντα των ξεχωριστών κομμουνιστικών κομμάτων αλλά και ολόκληρου του κομμουνιστικού και εργατικού κινήματος στο σύνολό του.
Χωρίς επαναστατική αναδιάρθρωση της κοινωνίας, δηλαδή χωρίς την καταστροφή του καπιταλισμού καμιά μεταρρύθμιση, καμιά διαχείριση του καπιταλισμού, ακόμη και από κομμουνιστές δεν μπορεί να φέρει το σοσιαλισμό.
Ασφαλώς κάνοντας κριτική ενάντια στη δεξιο-οπορτουνιστική πρακτική και ιδεολογία του ρεβιζιονισμού εμείς οι κομμουνιστές πρέπει να γνοιαζόμαστε και να ενεργούμε για την καθαρότητα της μαρξιστικο-λενινιστικής θεωρίας και πράξης μέσα στα κόμματά μας. Ταυτόχρονα πρέπει να ενεργούμε και να αγωνιζόμαστε δραστήρια για συνεργασία και συμμαχίες με σοσιαλδημοκρατικά κόμματα και άλλες προοδευτικές, δημοκρατικές δυνάμεις στον αγώνα ενάντια στους πολέμους στον αγώνα για την ειρήνη, τη δημοκρατία και το σοσιαλισμό.
Να αγωνιζόμαστε ενάντια στις επιθέσεις του κεφαλαίου, τοπικά και παγκόσμια, για την υπεράσπιση των συμφερόντων των εργαζομένων.

*********************************
Σχόλια και ερωτήματα ΕΜΟΥ του Ιστολόγου

1. Δεν ξέρω τί ώθησε τον βετεράνο σύντροφο να γράψει το συγκεκριμένο κείμενο, [λέτε να είναι τα άρθρα των Χατζιηγεωργίου και Μουσκάλλη για τον Κληρίδη, με τα οποία ασχολήθηκα στην προηγούμενη  ανάρτηση μου;], όμως σ’ αυτό [το άρθρο] θίγει μερικά πολύ σημαντικά ιδεολογικά ζητήματα και δη αυτό της «της ταξικής συνεργασίας με την αστική τάξη»... Πάντως να σημειώσω ότι ενώ κατά τη διάρκεια της αθόρυβης κομματικής του ζωής ο Αντώνης Χρυσοστόμου ΔΕΝ είχε σχεδόν καθόλου συγγραφική/αρθρογραφική δραστηριότητα [και δη στα ιδεολογικά], τον τελευταίο καιρό ΜΑΣ προέκυψε πολυγραφότατος.


2. Σημειώνει ο Αντώνης Χρυσοστόμου στο άρθρο του: «Ο ρεβιζιονισμός εμποδίζει την ανάπτυξη της ταξικής αυτοσυνείδησης του προλεταριάτου». Η συνεργασία με το ΔΗΚΟ στις Προεδρικές του 2003 και η εκλογή του Τάσσου Παπαδόπουλου στη Προεδρία της Δημοκρατίας και κάποιες φωνές για στήριξη του Ιδίου και στις Προεδρικές του 2008 δεν αποτελούσαν ρεβιζιονιστικές κινήσεις;


3. Θέλω να πιστεύω ότι πολλά και σημαντικά ζητήματα ιδεολογικής και πολιτικής φύσεως, όπως

-   η ιδεολογικοπολιτική φυσιογνωμία του Κόμματος και ο μαρξιστικο-λενινιστικός του προσανατολισμός,
-  η διεκδίκηση και διαχείριση της εξουσίας σε συνθήκες καπιταλισμού, 
-   η πολιτική των συμμαχιών και δη με κεντροδεξιές και κεντροαριστερές πολιτικές δυνάμεις για κατάκτηση της αστικής εξουσίας [και η ξεπερασμένη πλέον πολιτική της κοινωνικής ταξικής συναίνεσης],
-   η στάση του Κόμματος απέναντι στα λαϊκά στρωματά, τις ευπαθείς ομάδες και τα κοινωνικά κινήματα που δεν καθοδηγούνται από το ΑΚΕΛ,
-   η επικαιροποίηση [λέξη των ημερών] του σοσιαλιστικού στόχου [και η επανεξέταση του κεφαλαίου “Η δική μας αντίληψη για τον Σοσιαλισμό”], θα συζητηθούν στο επικείμενο Προγραμματικό Συνέδριο και θα παρθούν τέτοιες αποφάσεις που θα επανακαθορίζουν τον Αριστερό ριζοσπαστικό χαρακτήρα του ΑΚΕΛ. 

4. Πάνω στο ίδιο θέμα και με τίτλο “Εργατική Αριστοκρατία και Ρεφορμισμός”, δημοσιεύτηκε κι ένα άρθρο του Πάφιου συντρόφου Στέλιου Σοφόκλη στη “Γνώμη” της περασμένης Παρασκευής 22 του μηνός [στη σελ. 28]... Πάρτε, λοιπόν και καμιά “Γνώμη”! 

Anef_Oriwn
[νεκατώνωντας τα κομματικά ΑΚΕΛικά χώματα]
Σάββατο 23/11//2013 

Παρασκευή 22 Νοεμβρίου 2013

Ανάρτηση 172/2013 [μακροσκελέστατη, απολογητική –όχι από μέρους μου- (επι)κριτική, σκεπτικιστική, αντι-μεταφυσική, Αριστερή] – Περί της “συγνώμης” που ο Τάκης Χατζιηγεωργίου δεν ζήτησε (από τον Κληρίδη), ο λόγος...


Εισαγωγικά

Τις τελευταίες μέρες, ως ήταν φυσικό, την επικαιρότητα στον τόπο μας την μονοπώλησε ο θάνατος και η κηδεία του Γλαύκου Κληρίδη, καθώς και οι υμνωδίες, οι λόγοι και τα λογύδρια για τον πολιτικό του βίο και το έργο, αλλά και για την προσωπική του ζωή. Η υπερβολές πάμπολλες [εκουφάναν μας!], όμως  δεν εξέλειπαν ούτε οι ανιστόρητες αναφορές, ή/και διαστρεβλωτικές τοποθετήσεις για σημαντικά ιστορικά γεγονότα του τόπου μας των τελευταίων 40-50 χρόνων. Ο Κληρίδης λίγο πολύ παρουσιάστηκε ως ο αλάνθαστος μέγας Καραβοκύρης και ότι το κενό που αφήνει με τον θάνατο του είναι δυσαναπλήρωτο, ασχέτως αν κατά τη δεύτερη πενταετία της δεκαετούς διακυβέρνησης του η Κύπρος είχε τεθεί [όπως και πολλοί “δικοί” του λέγανε] στον αυτόματο πιλότο. Πέραν τούτου η νέα Πρεοδράρα μας [από τον περασμένο Φεβράρη] το πολιτικό του τέκνο του Γλαύκου, το Νικούιν, δεν γίνεται, τουλάχιστον κάτι θα έμαθε από τον Δάσκαλο του... [Ο Δάσκαλος έμεινε στην ιστορία για τον «λόον τ’ αδρωπου» κι ο Μαθητής  για τα «Δεσμεύομαι» του]...   

***********************
Προλογικά

Μέσα, λοιπόν, σ’ αυτό το πλαίσιο κι όταν ο Γλαύκος Κληρίδης είχε πέσει σε κώμα και η κατάσταση της υγείας του είχε κριθεί ως μη αναστρέψιμη, ΜΑΣ προέκυψε [ουρανοκατέβατα] κι ένα σύντομο σημείωμα/μήνυμα/δήλωση [με απολογητικό προς Κληρίδη περιεχόμενο] του Ευρωβουλευτή του ΑΚΕΛ Τάκη Χατζιηγεωργίου, το οποίο ανάρτησε στο δικό του ιστοχώρο [προφανώς στο facebook – εγώ το βρήκα και το αλίευσα από άλλους ιστοχώρους, όπως το Sigmalive, ενώ μου το ‘στειλε και ο “Φίλιππος” με email, με τον οποίο ανταλλάξαμε και μερικές σκέψεις]...  
Το συγκεκριμένο μήνυμα του συντρόφου και φίλου [με την έννοια ότι άμα βρεθούμε σε κάποια πολιτική σύναξη λέμε κι ένα «γεια»] θεωρήθηκε από πολλούς ως “Η συγγνώμη που δεν ζήτησε από τον Κληρίδη”. Το [απολογητικό] μάλιστα μήνυμα του συγκέντρωσε και πολλά επαινετικά σχόλια από συναγερμικούς και μη οπαδούς του Κληρίδη. Δεν ξέρω αν τελικά ο Τάκης Χατζιηγεωργίου ήθελε όντως να ζητήσει συγνώμη [αλήθεια γιατί δεν το ‘κανε τόσο καιρό και σε προσωπικό επίπεδο] κι αναζητούσε την εξιλέωση του για το μέγα αμάρτημα του που περιγράφει στο μήνυμα του [ας πήγαινε στο κάτω - κάτω στον πνευματικό του], επειδή όμως ΕΜΕΙΣ [η Αφεντομουτσουνάρα ΜΟΥ] κρίνουμε ότι το ζήτημα είναι πρώτα και κύρια πολιτικό, [κι όχι μεταφυσικό], θα προχωρήσουμε να το εξετάσουμε ως τέτοιο [δηλ. ως πολιτικό]. Θα καταθέσουμε, λοιπόν, τις σκέψεις και τους προβληματισμούς ΜΑΣ, αφού παραθέσουμε πρώτα το σχετικό κείμενο...     

**************************
Η απολογία [όχι του Σωκράτη] αλλά του Τάκη Χατζιηγεωργίου

«Θυμούμαι όταν επέστρεψε ο Μακάριος από την εξορία στις επτά Δεκεμβρίου του 74. Μια λαοθάλασσα. Ήμουν κάτω ακριβώς από την εξέδρα της Αρχιεπισκοπής και όταν ο Mακάριος είπε κάτι εναντίον της χούντας αρχίσαμε όλοι να φωνάζουμε “την χούντα την έχεις δίπλα σου, την χούντα την έχεις δίπλα σου”. Δίπλα του ήταν ο Γλαύκος Κληρίδης , που στο άκουσμα του συνθήματος μετακινήθηκε πίσω από τον Μακάριο. Τότε εμείς συνεχίσαμε πιο δυνατά “την χούντα την έχεις πίσω σου”. Λυπούμαι τόσο πολύ που ο Μακάριος δεν τον υπερασπίστηκε, γιατί όλοι κάναμε τα λάθη μας, μα χούντα δεν ήταν ο Κληρίδης. Και λυπούμαι ακόμα πιο πολύ γιατί δεν βρήκα την ευκαιρία να του το πω... Ο Γλαύκος Κληρίδης σε δύσκολη κατάσταση στη κλινική. Αυτή την ώρα δεν μπορεί παρά ο νους να διατρέχει την κυπριακή ιστορία. Της οποίας ο ΓΚ ήταν υπηρέτης. Τις πιο θερμές μου ευχές».

***************************
Σχόλια, σκέψεις, συνειρμοί και ερωτήματα ΕΜΟΥ του Ιστολόγου

1. Με τον Τάκη Χατζιηγεωργίου έχουμε περίπου την ίδια ηλικία. Παφίτης εκείνος, Κοτσσιηνοχωρκάτης εγώ, γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε σε αντίθετες μεταξύ τους περιοχές, όμως και οι δύο στην ύπαιθρο και σε βουκολικά περιβάλλοντα. Ακολουθήσαμε προφανώς και διαφορετικούς δρόμους, αλλά κάποια εποχή συναντηθήκαμε στον ίδιο πολιτικό και κομματικό χώρο. Πάντοτε με τραβούσε ο ποιητικός του λόγος, ενώ με είχε κερδίσει με την τόλμη του να παρουσιάσει θέματα ταμπού από την τηλεοπτική εκπομπή του ΡΙΚ “Χωρίς Πλαίσια” σε μια εποχή δύσκολη για πρωτοβουλίες που έθιγαν καταστημένα. Τότε τον υπερασπίστηκε η Αριστερά από τις επιθέσεις που δέχτηκε από το βαθύ κράτος της Δεξιάς και προφανώς ήταν τότε που τον κέρδισε και η ιδεολογία και ο κόσμος και οι πρακτικές της Αριστεράς. [Κάπου τον Αύγουστο του 1989 βρεθήκαμε να καθόμαστε και σε γειτονικά τραπέζια στο παραθαλάσσιο κέντρο “Ωμέγα” στον Πυρκον της Τηλλυρκάς όταν το ΡΙΚ πήγε εκεί για να παρουσιάσει το χωριό μέσα από μια ζωντανή ραδιοφωνική εκπομπή]...


2. Αν ο Τάκης Χατζιηγεωργίου ήθελε να ΜΑΣ πει ότι ο Γλαύκος Κληρίδης δεν ήταν μέλος της οποιαδήποτε χούντας [προ του πραξικοπήματος, κατά το πραξικόπημα και μετά το πραξικόπημα], όφειλε να το πει/καταθέσει/διατυπώσει ξεκάθαρα. Προηγουμένως όμως θα ‘πρεπε να αναλύσει

-   πρώτον, το πολιτικό πλαίσιο εκείνων των δύσκολων χρόνων και το ρόλο του Κληρίδη και των άλλων πολιτικών και πολιτικών δυνάμεων. Ας πούμεν ποιοι μιλούσαν για μεταπραξικόπημα, και
-  δεύτερον, τις δικές του τότινες πολιτικές θέσεις.

3. Δεν ξέρω σε ποιο πολιτικό χώρο δραστηριοποιείτο εκείνη την εποχή ο νεαρός Τάκης Χατζιηγεωργίου, όμως προφανώς ΔΕΝ ήταν ενταγμένος στον χώρο του ΑΚΕΛ. [ΟΛΟΙ μας είχαμε εκείνα τα χρόνια την ανάμειξη μας στα πολιτικά]... όμως δεν ήταν το ΑΚΕΛ [αλλά η ΕΔΕΚ και ο Λυσσαρίδης] που μιλούσε εκείνη την εποχή, τους πρώτους μήνες μετά το πραξικόπημα και την τούρκικη εισβολή [αλλά και για πολλά χρόνια μετά] για «μεταπραξικόπημα». Αντίθετα η στάση του ΑΚΕΛ απέναντι στον Κληρίδη ήταν συγκρατημένη. Βασικά τον είχε στηρίξει όταν αυτός ανάλαβε [ως Πρόεδρος της Βουλής] καθήκοντα Προεδρεύοντος της Δημοκρατίας μετά που παραιτήθηκε ο Οχταήμερος Πρόεδρος του πραξικοπήματος Νικόλαος Σαμψών. Σωστά το ΑΚΕΛ έκρινε ότι η ανάληψη των καθηκόντων του Προεδρεύοντος από τον Κληρίδη [και παρ’ όλο που αυτός είχε ορκιστεί ως Πρόεδρος] αποτελούσε επιστροφή στην συνταγματική τάξη και νομιμότητα. [Και το ΑΚΕΛ είχε επικριθεί έντονα κυρίως από την ΕΔΕΚ γιατί επέμενε όπως ο Κληρίδης παραμείνει Προεδρεύων μέχρι την επιστροφή του Μακαρίου. Μην τους βλέπετε σήμερα -αυτούς της ΕΔΕΚ, όπως ο Ομήρου και ο Λυσσαρίδης- που έχουν γίνει βασιλικότεροι του βασιλέως σε ύμνους για τον Κληρίδη]...


4. Στις 7 του Δεκέμβρη του 1974 [μέρα Σάββατο] ήμουν κι εγώ σ’ εκείνη τη «λαοθάλασσα» που υποδέχτηκε τον Μακάριο στον χώρο της Αρχιεπισκοπής. Κι επειδή είχα πάει [με δυο συμμαθητές μου] από τη προηγούμενη το απόγευμα στη Λευκωσία είχα πετύχει να βρίσκομαι μέσα στο προαύλιο της Αρχιεπισκοπής. [Θυμάμαι ότι είχα ξυπνήσει στις 6 το πρωί της Παρασκευής για να πάω σχολείο, έμεινα όλη τη νύχτα ξάγρυπνος και πήγα για ύπνο το βράδυ του Σαββάτου]... Πάντως δεν θυμάμαι τον κόσμο να φωνάζει προς τον Μακάριο για τον Κληρίδη “την χούντα την έχεις δίπλα σου, ή “την χούντα την έχεις πίσω σου”. Θυμάμαι όμως ότι ο Μακάριος στην ομιλία του ΔΕΝ αναφέρθηκε και ΔΕΝ ευχαρίστησε τον Κληρίδη για τις υπηρεσίες του [και την προσφορά του] ως Προεδρεύων της Δημοκρατίας [κάτι που είχε σχολιαστεί αρνητικά από τους τότε επικριτές του]...  


5. Θεωρώ ότι ως Αριστεροί [τους οποίους ΜΑΣ χαρακτηρίζει το ΕΜΕΙΣ κι όχι το ΕΓΩ] ΔΕΝ μπορούμε να εξετάζουμε τον πολιτικό βίο ενός αστού πολιτικού [ασχέτως της όποιας θετικής του προσφοράς] μ’ όσα θετικά στοιχεία και πράξεις κι αν τον πιστώσουμε] ανεξάρτητα κι αποστασιοποιημένα από τη ιδεολογία μας. Στο τέλος της ημέρας είναι την τάξη και την παράταξη του που με συνέπεια υπηρετεί, ασχέτως του αν κάποιες πολιτικές και οικονομικές συγκυρίες συνέτεινα στην βελτίωση και της ζωής των εργαζομένων.


6. Αυτή η μανιχαϊστικη συναισθηματική προσέγγιση των αστών πολιτικών και η εξύμνηση τους είναι συν τοις άλλοις και ΑΠΟΛΙΤΙΚΗ! Δεν αναλύει πολιτικά τον πραγματικό τους ρόλο, ποια οικονομικά συμφέροντα εξυπηρετούν και ποιες πολιτικές δυνάμεις που βρίσκονται πίσω τους. Τέτοιες προσεγγίσεις είναι ισοπεδωτικές και τείνουν να δημιουργήσουν μια χαζοχαρούμενη ατμόσφαιρα περί καλών πολιτικών [και ανθρώπων] που υπάρχουν σ’ όλους ανεξαρτήτως τους πολιτικού χώρους [εξ ου και η απήχηση που βρίσκει η άποψη για εφαρμογή της οριζόντιας ψηφοφορίας]... Ψάχνουμε πλέον για «καλούς ανθρώπους» [και εθνικούς ευεργέτες] που «υπάρχουν σ’ όλους τους πολιτικούς/κομματικούς χώρους», αναζητούμε Μεσσίες [που θα μας εξυπηρετήσουν σε προσωπικό κι όχι συλλογικό επίπεδο], υποβαθμίζουμε ή και παραγνωρίζουμε ιδεολογίες, φιλοσοφίες και προγράμματα. Είναι οι [αστικές] κοινωνίες μας, φίλε Τάκη, ταξικά διαχωρισμένες και αποτελούν οι πολιτικοί και τα κόμματα τους πολιτικούς φορείς και εκφραστές οικονομικών συμφερόντων [και τάξεων και κοινωνικών διαστρωματώσεων], για να θυμηθούμε και λίγο τον Μαρξ;     


7. Τέλος, [και ως πλήρωμα και στην προηγούμενη ανάρτηση μου] να καταθέσω και την άποψη μου ότι ο Γλαύκος Κληρίδης ΑΠΕΤΥΧΕ παταγωδώς [ως φιλελεύθερος αστός πολιτικός και Πρόεδρος της Δημοκρατίας για δύο πενταετίες] να συμβάλει στον εκσυγχρονισμό της κυπριακής κοινωνίας - των θεσμών, της κρατικής μηχανής, του πολιτικού συστήματος.  Όταν αποκαλούσε την Κύπρο «Μπανανία» είχε συναίσθηση των δικών του ευθυνών;

****************************
Κατακλείδα

Η διαδικτυακή “συγνώμη” του Τάκη Χατζιηγεωργίου προς τον Κληρίδη [για “αμαρτίες” του μιας άλλης εποχής όμως] ήταν μια ατυχής, βεβιασμένη, παρορμητική και επιπόλαιη ενέργεια, μια προβολή του ΕΓΩ του, που άφησε εκτεθειμένο το Κόμμα του! Μ’ αυτή μου την παρέμβαση ΔΕΝ τον δικάζουμε ούτε και ζητούμε την κεφαλή του επί πίνακι, αλλά σε μια εποχή που το Κόμμα προσπαθεί να ανασυνταχτεί κάποιοι [και δη τα στελέχη του] πρέπει να είναι δύο και τρεις φορές πιο προσεχτικοί. Ο παραγοντισμός έβλαψε σοβαρά το Κόμμα!    

*******************************
Υστερόγραφον:

Στο μεταξύ σήμερα το πρωί κι ενώ το κείμενο μου αυτό βρισκόταν ακόμα επί του πληκτρολόγιου [δεν είχα ολοκληρώσει τη συγγραφή του], πρόσεξα και διάβασα στη “Χαραυγή” ένα επίσης (επι)κριτικό κείμενο για τη δήλωση του φίλου Τάκη. Συγγραφέας του ο ιστορικός και ΑΚΕΛικός Ρολάνδος Κατσιαούνης. Λίγο πολύ με πρόλαβε κάπως ο Ρολάνδος καθώς το κείμενο του κινείται περίπου μέσα στα πλαίσια που έχω κινηθεί κι εγώ, μόνο που εκείνος [σε αντιθεση μ ΕΜΕΝΑ] είναι αρκετά γαλαντόμος με τον Τάκη! 
Για διεύρυνση της συζήτησης παραθέτω και το άρθρο το Ρολανδου Κατσιαούνη, χωρίς όμως δικούς μου σχολιασμούς.

Να σημειώσω ότι στη σημερινή “Χαραυγή” [πολλύν το action σήμερα] είχε, [για τον Κληρίδη], κι ένα ηθικοπλαστικού περιεχομένου άρθρο του Αντρέα Μουσκάλλη [της εθνο-χριστιανικής τάσης μέσα στο ΑΚΕΛ, της τάσης των νούσιμων και των νοικοκυραίων] με τίτλο “Ο Γλαύκος Κληρίδης έζησε μια ενδιαφέρουσα και συναρπαστική ζωή”...
Πάρτε ένα δείγμα του λόγου του: «Η Κύπρος πραγματικά πενθεί τον μεγάλο ηγέτη της, τον Γλαύκο Κληρίδη, ο οποίος σφράγισε με την πληθωρική και μοναδική παρουσία του τη σύγχρονη ιστορία της πατρίδας μας και κέρδισε το σεβασμό και την εκτίμηση όλων. Ανεξαρτήτως ιδεολογικών και φιλοσοφικών πεποιθήσεων οι πολίτες αναγνωρίζουν στο πρόσωπο του Προέδρου Γλαύκου Κληρίδη, ένα ήρεμο, πράο πολιτικό, μεγαλόψυχο, ρεαλιστή, ευαίσθητο με αυτοπεποίθηση και πολύ ευχάριστο στις κοινωνικές του παρέες και διαχρονικό εραστή του χιούμορ».
Θθου Κύριε, φυλακή τω στόματι μου!!! [Ευτυχώς που εν έχω μαλλιά για να τα τραβώ. Πάλι καλά που κέλλιασα νωρίς!]...

**********************************
“Η ταυτότητα μιας καθυστερημένης συγγνώμης”
[του Δρος Ρολανδου Κατσιαούνη, “Χαραυγή” 21/11/2013, σελ. 25 “Άρθρα - Απόψεις”, link: http://www.haravgi.com.cy/site-article-43877-gr.php]  

{Οι επιχρωματώσεις και υπογραμμίσεις μέσα στο κείμενο είναι δικές μου}...

Αναφέρομαι σε κείμενο του Ευρωβουλευτή του ΑΚΕΛ και φίλτατου Τάκη Χατζηγεωργίου στο διαδίκτυο, με τίτλο «Η συγγνώμη που δεν ζήτησα από τον Κληρίδη». Σε αυτό αναφέρει ότι ο Κληρίδης στεκόταν δίπλα στον Μακάριο κατά την επιστροφή του από την εξορία, στο συλλαλητήριο της Αρχιεπισκοπής το Δεκέμβριο του 1974, ενώ ο φ. Χατζηγεωργίου βρισκόταν κάτω από την εξέδρα, οπότε απευθυνόμενοι στον Μακάριο «αρχίσαμε όλοι να φωνάζουμε, τη Χούντα την έχεις δίπλα σου». Ο φ. Χατζηγεωργίου προσθέτει ότι λυπάται διότι τόσα χρόνια δεν βρήκε την ευκαιρία να ζητήσει συγγνώμη από τον Κληρίδη και μέμφεται τον Μακάριο διότι δεν τον υπερασπίστηκε.
Με δεδομένη τη βαθιά εκτίμησή μου στη μακρά συμβολή του φίλου Χατζηγεωργίου προς την κοινή μας υπόθεση, αισθάνομαι την ανάγκη να διατυπώσω τη δική μου προσέγγιση για εκείνη την ιστορία. Καμιά απολύτως αποδοκιμασία κατά του Κληρίδη δεν υπήρξε στο συλλαλητήριο. Είναι βιντεοσκοπημένο και λεπτομερέστατα καλυμμένο στον Τύπο. Το επεισόδιο στο οποίο αναφέρεται ο φ. Χατζηγεωργίου έγινε στο Προεδρικό, τον Ιούλιο 1975, κατά την πρώτη επέτειο του πραξικοπήματος. Το είδα στην τηλεόραση, το διάβασα στον Τύπο, μου το αφηγήθηκαν οι παρευρεθέντες.
Aν η διαφορά ήταν ως εδώ δεν θα ασχολούμουν. Επειδή όμως ο φ. Χατζηγεωργίου έγραψε ότι ήταν εξ εκείνων που τότε αποδοκίμασαν τον Κληρίδη προέκυψε, δυστυχώς, η παρερμηνεία ότι για το επεισόδιο ευθυνόταν το ΑΚΕΛ. Το διαδίκτυο, facebook, offsite κ.λπ. κατακλύστηκαν έτσι από εγκώμια για τη συγγνώμη του φ. Χατζηγεωργίου και επιθέσεις κατά της Αριστεράς, ακόμα και κατά του Μακαρίου. Παρεμβαίνω με σκοπό όχι την πολιτική αξιολόγηση κανενός αλλά την άρση της παρεξήγησης.
Διότι αυτοί που αποδοκίμασαν τον Κληρίδη ανήκαν στην ΕΔΕΚ. Προς επίρρωση παραπέμπω σε πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Αγών», εκφραστικού οργάνου του Κληρίδη, 16.7.1975, με τίτλο «Από νεαρούς της ΕΔΕΚ αήθεις ασχημίες κατά Κληρίδη» και αναφορές σε σήματα της ΕΔΕΚ, πανό, δύο τηλεβόες και το σύνθημα «Μακάριε η Χούντα είναι γύρω σου».
Στις μαζικές εκδηλώσεις, παρά τις διαφορές με τον Κληρίδη, ο πολιτικός λόγος της Αριστεράς δεν έπεφτε χαμηλά. Δεν στόχευε στο να εξοντώσει ανθρώπους. Μάλιστα στο συγκεκριμένο επεισόδιο αυτοί που απάντησαν στις αποδοκιμασίες της ΕΔΕΚ και υπερασπίστηκαν την αξιοπρέπεια του Κληρίδη ήταν οι συγκεντρωμένοι ΕΔΟΝίτες, με το σύνθημα «Όχι στον εξτρεμισμό». Τα θυμούμαι σαν να ήταν χθες. Ήταν η περίοδος που η ΕΔΕΚ επιτίθετο ακατάπαυστα στον Κληρίδη και κατηγορούσε την Αριστερά για ήπια στάση απέναντί του.
Ενδεικτικά η εφημερίδα «Νέα» της ΕΔΕΚ, ειρωνευόμενη το σύνθημα των ΕΔΟΝιτών, το χρησιμοποίησε αυτούσιο ως τίτλο σε κύριο άρθρο τρεις ημέρες αργότερα, με σχόλια ότι εξτρεμισμός είναι η διζωνική ομοσπονδία, ο ρεαλισμός της υποταγής, βραδυπορεία στον εξοπλισμό πολιτοφυλακής κ.λπ.
Έχω την άποψη ότι από τη στιγμή που ο φ. Χατζηγεωργίου αποφάσισε να κάμει αυτοκριτική για το επεισόδιο θα μπορούσε να είχε προσδιορίσει και τους αυτουργούς, που οφείλουν δηλαδή και τη συγγνώμη στον μ. Κληρίδη. Και, προκειμένου να αποφευγόταν εντελώς η παρεξήγηση, να είχε αναφερθεί και στην τοτινή στάση του ΑΚΕΛ, από το οποίο ζητούνται τώρα διάφορες απολογίες από το διαδίκτυο.
Προβληματίστηκα κατά πόσο θα έγραφα αυτή την επιστολή. Γνωρίζοντας όμως τα γεγονότα, αδυνατώ να σιωπήσω συγκαταβατικά, επιτρέποντας από μια αβλεψία να χρεωθεί στους ΑΚΕΛιστές άλλη μια ενοχή που δεν τους ανήκει. Ιδιαίτερα μέσα στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα.
Κλείνοντας, εκφράζω σεβασμό στον εκλιπόντα πρόεδρο και συλλυπητήρια στους οικείους του και στην ευρύτερη συναγερμική οικογένεια στο βαρύ τους πένθος. Υπό τις περιστάσεις, στη δεύτερη εκτίμηση του φ. Χατζηγεωργίου, ότι ο μ. Κληρίδης αδικήθηκε από το Μακάριο, δεν θα υπεισέλθω.

Ερώτημα ΕΜΟΥ του Ιστολόγου [22/11/2013 - 6:50μ.μ.]:
Δεν θα πρέπει να «υπεισέλθουμε» κάποια στιγμή και σ αυτά, αγαπητέ Ρολάνδο, για να δούμε και τί αληθεύει και τί όχι; Πώς «αδικήθηκε από το Μακάριο» ο Κληρίδης, αν αδικήθηκε;

Anef_Oriwn
Πέμπτη 21/11/2013
[της Παναγίας λένε πως ήταν και πάλι σήμερα˙ και στα σκολειά κάνουν και υποχρεωτικούς(!) εκκλησιασμούς των μαθητών]... 

Παρασκευή 15 Νοεμβρίου 2013

Ανάρτηση 171/2013 [έκτακτη, σύντομη, Κληριδική, μεταθανάτια, κριτική] - Δυο λόγια για τον Γλαύκο Κληρίδη με αφορμή τον θάνατο του - υπηρέτησε την τάξη και την παράταξη του...


Δυο κουβέντες [ΜΟΝΟ] θα ‘θελα να πω για τον πολιτικό [και για δύο πενταετίες Πρόεδρο της Δημοκρατίας] Γλαύκο Κληρίδη, ο οποίος σήμερα αποδήμησε εις Κύριο πλήρης ημερών... Προσωπικά ΔΕΝ νοιώθω ούτε συγκλονισμένος, ούτε και συντετριμμένος, αλλά και ούτε και θλίψη. Όχι γιατί είμαι αναίσθητος, αλλά αναμενόμενος ήταν ο θάνατος του. Ο άνθρωπος ήταν ήδη [περίπου] 95 χρονών! Εξ άλλου τόσοι και τόσοι άνθρωποι πεθαίνουν κάθε μέρα, αρκετοί μάλιστα πολύ νεώτεροι. Οι πλείστοι απ’ αυτούς χάνουν τη ζωή τους αναπάντεχα κι αδίκως... [Πριν λίγες μέρες ένας στρατιώτης που υπηρετούσε τη θητεία του στη “Εθνική” Φρουρά αυτοκτόνησε]...

Εμείς, εδώ στο Blog, ΔΕΝ θα τού πλέξουμε [φυσικά] το εγκώμιο. Δεν θα πούμε το κοινότοπο «ήταν καλός ο μακαρίτης», γιατί δεν βλέπουμε προς ποια κατεύθυνση θα μπορούσαμε να το κάνουμε αυτό. Οι ομοϊδεάτες και συνοδοιπόροι του θα πουν ότι υπηρέτησε την πατρίδα και τον ελληνισμό. Για να το λένε, προφανώς και θα το έκανε, αλλά μέσα στα πλαίσια της δικής του/τους κοσμοθεώρησης.  
Βασικά ο Γλαύκος Κληρίδης, παλινδρομώντας μεταξύ αστικού φιλελευθερισμού και συντηρητισμού/εθνικισμού υπηρέτησε την αστική τάξη [την οικονομική και πολιτική ελίτ του τόπου] και τα συμφέροντα της, τη παράταξη του [την εν πολλοίς περιπεσούσα Δεξιά της Κύπρου] και τους πολιτικούς κι άλλους σχεδιασμούς, σκοπούς και στοχεύσεις των Δυτικών για την Κύπρο. Παρά το φιλελεύθερο και κοσμοπολίτικο του προφίλ [που αρεσκόταν να παρουσιάζει και που πολλοί θα βγουν να το υπερτονίσουν], εν τούτοις ΠΟΤΕ ΔΕΝ κατάφερε να απεγκλωβιστεί/ απογαλακτιστεί από τα “εθνικά” “οράματα” [βλέπε σύνδρομα] του ελληνισμού και τις εθνικιστικές μεγαλόστομες φανφάρες [το περιλάλητο «την πατρίδα ουκ ελάττω παραδώσω» είναι δικό του].  Ο αντικομμουνισμός όπως και η ίντριγκα δεν εξέλειπαν από τη πολιτική του ζωή...  [Γνωστή είναι η απόκρυψη από μέρους του της μυστικής συμφωνίας που ο ίδιος έκαμε με το Ντενκτάς και του παρέδωσε πρώτος τις προτάσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς το 1976 εν άγνοια του Μακαρίου].
Παρά τον λεγόμενο ρεαλισμό του και την αποδοχή από μέρους του της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδία δεν κατάφερε να πείσει ούτε το Κόμμα του [τον ΔΗΣΥ] για την αναγκαιότητα της. Οι αντιφατικότητες στην πολιτική του για το κυπριακό πάμπολλες:
-   Για χάρη της διασφάλισης της στήριξης του ΔΗΚΟ στις εκλογές του 1993 αποκήρυξε και έθαψε τις ιδέες Γκάλι κι ό,τι άλλο πέτυχε μέχρι τότε ο Πρόεδρος Βασιλείου. [Η όποια σύγκριση με το θάψιμο των συγκλίσεων Χριστόφια - Ταλάτ από το πνευματικό του τεκνό, τον Νίκαρο, -και πάλι για χάριν του ΔΗΚΟ- προφανώς και δεν είναι τυχαία],
-   Η ηφαιστειολογία [με την Κύπρο να μετατρέπεται σ’ ένα ενεργό ηφαίστειο] και η πυραυλολογία [με τους περιβόητους S300 που θα μπορούσαν να κτυπήσουν και μέσα στην Τουρκία, αλλά τελικά κατέληξαν στην Κρήτη , όπως και η στήριξη ή έστω η πολιτική ανοχή που επέδειξε για τη Πορεία των Μοτοσικλετιστών τον Αύγουστο του 1996, αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα λαϊκισμού, ατολμίας,  πολιτικαντισμού και εθνικιστικών εξάρσεων...    

Οι παλινδρομήσεις όμως, δεν χαρακτήριζαν μόνο την πολιτική του ζωή, αλλά και την κοινωνική του. Παρά τον φιλελευθερισμό με τον οποίο συχνά τον πιστώνουν οι υποστηριχτές του, δεν εξέλειπαν από τη ζωή του ούτε και τα φαινόμενα συντηρητισμού. Λόγου χάριν, μόλις εξελέγη Πρόεδρος της Δημοκρατίας τον Φεβράρη του 1993 [και για να ξεπληρώσει και την προεκλογική στήριξη που του έδωσε ο τότε Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Α΄], προχώρησε και έκαμε, με την ινδικής καταγωγής σύζυγο του Λίλα, [στην εκκλησία, «σαν καλοί χριστιανοί» - όπως έλεγε] και θρησκευτικό γάμο, μετά από πολλά χρόνια πολιτικού γάμου. Η σύζυγος του μάλιστα βαφτίστηκε πρώτα χριστιανή, [λέμε τώρα]!

Αυτά τα λίγα, ως αποχαιρετισμός στον Γλαύκο Κληρίδη! Έτσι για να μην ξεχνούμε τί και ποιους τελικά εκπροσωπούν και υπηρετούν οι αστοί πολιτικοί...  

Anef_Oriwn
[κρίνοντας και μεταθανάτια τον πολιτικό Κληρίδη]
Παρασκευή 15/11/2013 

Πέμπτη 14 Νοεμβρίου 2013

Ανάρτηση 170/2013* [έκτακτη, σύντομη, ενθυμισιακή και των νεανικών μου χρόνων, α-πολίτικη, τραγουδιστική, φωτογραφική κι αγαπησιάρικη] – Για το τραγούδι (My) “Lady D’ Arbanville”…


{* - Σημείωση:
Το κείμενο γι’ αυτήν μου την ανάρτηση γράφτηκε χτες 13 του μηνός. Παρεμπιπτόντως χτες ήταν και τα ονομαστήρια (ασχέτως αν αλλιώς τον βάφτισαν) και του Αρχιεπίσκοπου Νέας Ιουστινιανής, πάσης Πάφου και Εκκλησιαστικών Επιχειρήσεων Λτδ., Χρυσόστομου Β΄, του Αθυρόστομου και τα σκολειά (όχι μόνο τα Δημοτικά αλλά και τα Γυμνάσια, τα Λύκεια και οι Τεχνικές) ήταν κλειστά! Αλήθεια γιατί όχι και τα Πανεπιστήμια; Κι αύριο μεθαύριο (στις 6 του Δεκέμβρη) που θα είναι και η ονομαστική του Νικουθκιού, της Προεδράρας ΜΑΣ, τα σχολεία θα παραμείνουν ανοικτά; Είναι πιο σημαντικός (και ιεραρχικά ανώτερος) ο BaşΕπίσκοπος από τον Πρόεδρο; Προφανώς ΝΑΙ, αφού το Νικούιν φιλά τζιαι το shέριν του Ττόμη, ενώ μαζί (ΘΑ) συμπροεδρεύουν και του νέου(!) Υπουργικού Συμβουλίου}...

Ο Πρόεδρος της Χριστιανορθόδοξης Ελληνοκυπριακής Δημοκρατίας της Νότιας Κύπρου, Νίκαρος Αναστασιάδης προεδρεύει του Υπουργικού του Συμβουλίου. 
[Στα αριστερά του ο Συμπρόεδρος της χώρας, Αρχιεπίσκοπος Νέας Ιουστινιανής και Εκκλησιαστικών Επιχειρήσεων Λτδ, Χρυσόστομος Β΄, ο Αθυρόστομος]... 


Και πάμε στο σημερινό μας θέμα, που ναι μεν είπαμε ότι [θα] είναι απολίτικο, αλλά δεν παραλείψαμε να κάνουμε και την πολιτικής μας παρέμβαση. Το χούι μας δεν κόβεται με τίποτα!  

********************************
Εισαγωγικά και επεξηγηματικά

Βράδυ Κυριακής [κι όχι Σαββάτου], 10 του μηνός Νοεμβρίου [δηλ. μόλις τις προάλλες], περασμένες 11 και ταξιδεύω για Λευκωσία. Στην ουσία βρίσκομαι προ των πυλών της. [Τι γυρεύω εκεί τέτοια ώρα; Να μη ΣΑΣ τύχει!]... Το ραδιόφωνο ανοικτό [όπως πάντα] στον “ΑΣΤΡΑ” να παίζει ξένη μουσική άλλων όμως εποχών, σχετικά μακρινών. Τα τραγούδια βασικά άγνωστα, αίφνης όμως ακούγεται κάτι το γνώριμο. Το τρανζίστορ να παίζει [όχι «τ’ αμερικανικά», αλλά], το (My) Lady D’ Arbanville”, ένα τραγούδι από τα νεανικών μου χρόνια. 
Το τραγουδά ο ελληνοκυπριακής καταγωγής και εξ Αγγλίας προερχόμενος [και με καλλιτεχνικό ψευδώνυμο] Cat Stevens, τότε Στέφανος Δημήτρη Γεωργίου και σήμερα Yusuf Islam καθώς έχει ασπαστεί εδώ και χρόνια τον μουσουλμανισμό! Ου Γριστός, κάμνουν τζι’ έτσι πράματα οι ελληνοκύπριοι συμπατριώτες μας; Αλλά ξέχασα, «τούτος» εν Charlieς [εγγλεζοκυπραίος]... 
Ο Cat Stevens μετά της συζύγου του
[Προσέξατε που μόλις και φαίνονται τα ακροδάκτυλα των ποδιών της;]

Να σημειώσω ότι ο Cat Stevens έγραψε το τραγούδι [τότε αρχές της δεκαετίας του ‘70] για το κορίτσι του, την αμερικανίδα Patti Arbanville με την οποία προφανώς ήταν τρελλά ερωτευμένος … [Τι σού παθαίνουν τα έρμα τ’ αγοράκια άμα ερωτευτούν! Πάντως «κι εμείς ερωτευτήκαμε αλλά δεν τρελαθήκαμε». Μόνο κάτι ψευτο-ποιήματα γράψαμε, μπόλικα λουλουδικά χαρίσαμε και κάτι μικρά δωράκια κάναμε! Καντάδες δεν τολμήσαμε!]... Φιλόδοξη όμως η νεαρά, τον είχε εγκαταλείψει τότε για να γίνει μοντέλο και ηθοποιά. Ο Cat όμως το πήρε βαρέως. Ήταν τζιαι του έρωτα φατσσιημένος [όπως είπαμε] και προφανώς ένοιωθε μοναξιά χωρίς την άπονη την Patti να ‘ναι μαζί του πλέον.
Τι σου είναι κι αυτές οι γυναίκες και πόσο μας μαγεύουν [και μας αποδιοργανώνουν] άμα τις ερωτευτούμε! Κι άστε που «Η γυναίκα είναι [και] σκληρός άνθρωπος»,  που λέει ο Καφετζόπουλος... [Την ταινία θα τη δείτε εδώ]... 

Η Patti όπως είναι σήμερα [Patti-σμένη=σιτεμένη]


Και μια παλαιότερη της [νεανική και “καλλιτεχνική”] φωτογραφία. 
[Συγκρίνετε την με τη φωτογραφία με τη σύζυγο του Stevens]…  

Αυτά τα λίγα(!) ως εισαγωγή και να ΣΑΣ αφήσω ν’ απολαύσετε το τραγούδι. Είναι ένα τραγούδι βασικά πένθιμο, αλλά και έντονα αγαπησιάρικο. Ιδιαίτερα χαρακτηριστικός είναι ο στίχος με τον οποίο ο Cat Stevens ρωτά τη Lady dArbanville «...why do you sleep so still, [και πιο κάτω θρηνεί και λέει «in your grave you lie» - για τη Lady] λες κι αυτή είναι πεθαμένη. [Προφανώς γιατί ενώ η Patti ήταν στη Νέα Υόρκη για τα δικά της, ο Stevens ένοιωθε σαν κειτόταν ακίνητη μέσα σ’ ένα φέρετρο!]... 



***************************
“Lady d’Arbanville”


My Lady d’Arbanville, why do you sleep so still?
I’ll wake you tomorrow
And you will be my fill, yes, you will be my fill.

My Lady d’Arbanville why does it grieve me so?
But your heart seems so silent.
Why do you breathe so low, why do you breathe so low,

My Lady d’Arbanville why do you sleep so still?
Ill wake you tomorrow
And you will be my fill, yes, you will be my fill.

My Lady d’Arbanville, you look so cold tonight.
Your lips feel like winter,
Your skin has turned to white, your skin has turned to white.

My Lady d’Arbanville, why do you sleep so still?
I'll wake you tomorrow
And you will be my fill, yes, you will be my fill.

La la la la la....

My Lady d’Arbanville why do you grieve me so?
But your heart seems so silent.
Why do you breathe so low, why do you breathe so low,

I loved you my lady, though in your grave you lie,
I'll always be with you
This rose will never die, this rose will never die.

I loved you my lady, though in your grave you lie,
I'll always be with you
This rose will never die, this rose will never die.

Anef_Oriwn
[ενθυμούμενος σκηνές και τραγούδια από τα παλιά]
Τετάρτη  13/11/2013